Mizgin Ronak
Di rojên li nêva Temûzê li pey şûn û şopek bûm, li pey bêhnek, sûretek, navek…û westîner bu. Lê me nedikari em hêdî bin an jî xwe bidin erdê û neçin. Na, em bi bayê beze çûn, neçar bûn bi bayê biç. Lew tekane zaroka Simko ya saxmayî bû ew. Li sala 1928an çavên xwe vekiribû û pistî du salan, bavê wî yê leheng Simkoyê Shikakî ku 25 sal bênavber ji bo rizgariya welat şer kiribû, di 21ê Temûza 1930yan ayrıca hatibû şehit xistin û ewê xûwînî û ewê xûek birwê.
Ew… giftxana Simko, ku tefî roj û şevên xwe li ber sînor, li ser sînor û li vî alî û wî alî sînor derbas kiribû. Sedsalên dûr û dirêj ji ber çavên wî derbas bûbûn. Ji ber çavên wê yên wek welatek winda nediyar, wek Baharek jinîşkavahatî li ber mirov ronî û geş. Çavên wê yên gerçekten dîrokê, ferhenga pepûgê… Çavên wê yên geş û reş, çavên wê yên ronî, çavên wê yên çav… Çavên wê yên li ber sînorên bêsînor. Çavên wê yên ji zaroktiyek ku di dusaliya xwe de bê bav, di heftsaliya xwe de bê dê maye û di nav stiriyên sêwîtiyê de aj daye. Çavên sêwî û dapîra gelek neviyên bi rûmet, çavên xezala kilamên dengbêjan, çavên sînorderbas.
Rê bû rêbera me, carna digihîşt asîman, carna sernishîv dibû, carna kofiya xwe xwar sew, carna bêvila xwe digihand asîman. Lê her dicu. Rê bû rêbera me, carna li navçan, carna li gundan, carna li newal û mesilan bû. Carna lisan dida spîndarek û hema li wir rûdinişt, nedixwest ku xwe bilivîne jî… Sînorê Lozanê huh. Ne Kürdistan. Lozan li kû, li vir li k. Ji me re çi ji sînorên Lozana nizanim chend hezar km. Durmak.
Lê ew kanî winda bubû, a rastî jî winda. Emû rê gelek geriyan li kanîsarkê, lê nîn bû. Sînorên Lozanê wê jî xwaribûn. Ew hutû cinawir, çi nebixêr bûn.
Lê karara wan biqasê zilma wan bû. Çawa ku zilm tu car nikare nasname û bûyînek tune bike, sînorên wan jî nekarîbûn. Giftxan a livîaliyê sînorjiyayî, hê jî Ormiyeyî, Şikakî, Mehabadî, Qersî, Cizîrî û Qamişloyî bû. Dem sekinîbû, di sarıncek çiyayê kurdan de qerisîbû.
Rê bû rêbera me. Em li pey wê, ew li pey giftxana Simko, em tef per li pey xewnek, suretek, rasti û dîrokek. Em taw pevre li pey kilamek nîvîmayî.
Em çûn gundê neviyên wê. Lê ne li wir bû, çûbû ba neviyên xwe yên li gundê din.
Roja din dîsa em û rê rê wî bûn û ya ecêba dilşewat, rêwîtiya me tam rastê roj û şûnwarên “Rom ketiye Geliyê Zîlan, berxê çavres kalekal e” hatibû. Emû rê li berxê çavres dildar bûn. Emû rê, ji ber berxê çavres birîndar bûn. Emû rê û berxên çavres, tewde dikaliyan, darû devi, çiya û baniyên vê havîna xopan porên xwe dirûçikandin.
Û Giftxane digot: ”Kurd nabin yek, loma em di vî halê. Kürt nebûn yek loma em sêwî man, kürd nabin yek, loma gur û çeqel kêfxweş in…”
Dikmek cavên wê yên ku bi cavên me tevan li dinyaya sînorhez meze, agirek bera welatê language didan, agirek ku dê qet venemire.
Jan bû rêberê me, em û rê rêwî… Di sûretê Bavitiya wî û Zaroktiya wê da ji dem û dewrana niha diçûn em. Di sûretê Simko yê dawîn de… Yê ku berî bice û bikeve keîna fascistên faris kisandibû.. Wek merheba û bi xatirê we-yek bêdawî. An jî hem merhaba hem de jî bi xatirê we-yek bêdawî’dir. Hêj çend sal berê ketibû destê neviyên wî yên li vi aliyê sînor. Sînorên Lozanê ha, yeme beni. Çi îşê me bi sînorên Lozana nizanim li ku ketiye. (Lê mixabin, bi wê dûriya xwe jî ev sed sal e ku bûye sedema zordestiyek nedîtî)
Bişkoka Winda
Em wek dînan li bişkokên te yên
Ku li ber malê ketibûn geriyan
ku me bidita
Tu yê bihatayî qey
Berfa havînê bîne ji me re
Em jî bishkokên te bibînin
Û wek ku qet tishtek nebube
Li gel hev runen
Di wan rojên Temûzî de em li bişkên winda otheryan gelo? Ewqas rê, ewqas rêwîtî… Û me bishkoka xwe ya winda bi awayek be jî dît gelo? İşte, ben dit. Herhalde ew sûretê dawîn bû bishkoka me ya winda, ew sûretê ku em lê ne, lê kes nizane ku ki, ki ye?Sûretê dawîn… Wê tim li paşila me bimîne, wê zaroka hemî raperîna şefi meû dapî.
